Đó là nhận định của các chuyên gia, lãnh đạo các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại tọa đàm "Đào tạo nghề chất lượng cao - Đột phá nguồn nhân lực giai đoạn mới" do báo Tuổi Trẻ tổ chức sáng 11-11.

Tọa đàm diễn ra trong bối cảnh dự thảo Văn kiện Đại hội XIV đặt mục tiêu "Phát triển một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp, ngành, nghề đào tạo đạt trình độ tương đương với khu vực và thế giới". 

Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo cũng nhấn mạnh đến việc nâng cao chất lượng và hiệu quả của giáo dục nghề nghiệp bằng cách thúc đẩy đầu tư, sắp xếp lại hệ thống, khuyến khích doanh nghiệp tham gia và tăng cường hợp tác quốc tế.

Cần định vị lại giá trị ngành kỹ thuật

Trong nhiều năm qua, khái niệm thành công của xã hội Việt Nam vẫn thường gắn liền với tấm bằng đại học. Trong khi đó khối dạy nghề, nơi trực tiếp đào tạo ra lực lượng lao động kỹ thuật, nền tảng của mọi nền kinh tế công nghiệp lại thường bị xem là bậc thấp hơn. Công tác tuyển sinh vào các cơ sở giáo dục nghề nghiệp vì vậy vẫn gặp nhiều khó khăn.

Tại tọa đàm, ông Lê Thắng Lợi - Giám đốc Trung tâm Phát triển giáo dục và đào tạo phía Nam (Bộ Giáo dục và Đào tạo) - nhận định: "Định kiến xã hội khiến người học nghề không được nhìn nhận đúng năng lực. Trong khi đó doanh nghiệp lại đang rất "khát" nhân lực kỹ thuật bậc trung và bậc cao. Chúng ta đang thiếu một cầu nối chính sách để khẳng định vị thế của giáo dục nghề nghiệp".

Theo ông, chính vì định kiến này mà nhiều học sinh dù có năng khiếu, phù hợp với học nghề vẫn chịu áp lực phải thi đại học. Hệ quả là lãng phí nguồn lực xã hội và mất cân đối cơ cấu nhân lực. Ông cho rằng cần định vị lại giá trị của các ngành nghề kỹ thuật, đồng thời xây dựng chính sách đãi ngộ xứng đáng cho người học nghề để họ có thể yên tâm gắn bó với con đường đã chọn.

Từng có rất nhiều năm nghiên cứu về các mô hình giáo dục nghề nghiệp ở các nước, TS Nguyễn Xuân Xanh khẳng định: "Giáo dục nghề nghiệp cần phát triển song hành với công nghiệp hóa đất nước. Chúng ta không thể nào công nghiệp hóa đất nước để tiến lên phồn vinh mà không có một nền giáo dục nghề nghiệp phát triển".